57. 31 Lokman

[uur]

İndiği Yer: Mekke


İniş Sırası: 57


Âyet Sayısı: 34


Nüzulü

Mushaftaki sıralamada otuz birinci, iniş sırasına göre elli yedinci sûredir. Sâffât sûresinden sonra, Sebe' sûresinden önce Mekke döneminin ortalarında inmiştir. 27-28. âyetlerin veya 27-29. âyetlerin Medine'de indiği söylenirse de bu yöndeki rivayetler güvenilir bulunmamıştır.[1]


Adı

12 ve 13. âyette Hz. Lokmân'ın adı geçtiği için Lokman adını almıştır.[2]


Konusu

Konusu Lokmân'ın oğluna öğütlerini içeren âyetlerde özetlenen şirk inancının yasaklanması, ana babaya saygı gösterip meşru buyruklarına uyma, sorumluluk duygusu, iyilik için çalışma, sabır, tevazu gibi dinî ve ahlâkî ödevlerdir. Daha sonra putperestleri şirkten vazgeçirmeyi ve onlara kurtuluş yolunu göstermeyi amaçlayan bilgiler, kanıtlar ve uyarılara yer verilmiştir. [3]


Meali

Rahman ve rahîm olan Allah'ın adıyla... 1. Elif-lâm-mîm. 2-3. Bunlar, güzel işlerin peşinde olanlara hidayet ve rahmet kaynağı olan hikmetli kitabın âyetleridir. 4. Namazlarını özenle kılan, zekâtı veren ve âhirete kesin olarak inananlar. 5. İşte rablerinden gelen doğru yol üzerinde olanlar onlardır, kurtuluşa erenler de Yalnız onlardır. [4]

6. İnsanlar arasında öyleleri vardır ki bilgisiz olarak başkalarım Allah yolundan saptırmak ve onu eğlence vesilesi kılmak için eğlendirici sözleri satın alırlar; işte bunları alçaltıcı bir azap bekliyor. 7. Böyle birine âyetlerimiz okunduğunda sanki kulaklarında ağırlık varmış da onu işitemiyorrauş gibi büyüklük taslayarak sırt çevirir; ona acıklı bir azabı müjdele! 8-9. iman edip hayırlı işler yapanlara gelince onları da nimetlerle dolu, içinde ebedî kalacakları cennetler bekliyor. Bunu Allah gerçek olarak vaat] etmiştir. O azizdir, hakimdir. 10. O, gökleri görebileceğiniz herhangi bir destek olmadan yarattı, sizi sarsmaması için yere sağlam dağlar yerleştirdi, orada her türlü canlının çoğalmasını sağladı. Biz, gökten su indirip (bununla) yeryüzünde her türden faydalı bitkiler bitirdik. 11. İşte bunlar Allah'ın yarattıklarıdır; şimdi gösterin bana, O'ndan başkası ne yaratmış! Hayır, zalimler açık bir sapkınlık içindedirler. [9]

12. Andolsun ki vaktiyle Lokmân'a hikmeti vermiş, şöyle demiştik: "Allah'a şükret, O'na şükreden kendi iyiliği için şükretmiş olur; nankörlük eden de bilmelidir ki Allah zengindir, her türlü övgüye lâyıktır." 13. Lokman, oğluna öğüt verirken ona şöyle dedi: "Sevgili oğlum! Allah'a ortak koşma; çünkü O'na ortak koşmak kesinlikle çok büyük bir haksızlıktır." 14. Biz insana ana babasıyla ilgili öğütler verdik. Annesi, güçten kuvvetten düşerek onu karnında taşımıştır; çocuğun sütten kesilmesi iki yıl içinde olur. Bunun için (ey insan), hem bana hem ana babana minnet duymalısın; sonunda dönüş yalnız banadır. 15. Eğer ana baban, hakkında bilgin olmayan bir şeyi bana ortak koşman için seni zorlarlarda bu durumda onlara uyma; yine de onlara dünyada iyi davran; yüzünü ve Özünü bana çevirenlerin yolunu izle; dönüşünüz yalnız banadır, O zaman yapıp ettiklerinizin sonucunu size bildireceğini. 16. Lokman, "Sevgili oğlum" (dedi), "yaptığın iş bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa, bir kayanın içinde saklansa veya göklerde yahut yerin dibinde bulunsa yine de Allah onu açığa çıkarır. Kuşkusuz Allah her şeyi bütün gizlilikleriyle bilir, O her şeyden haberdardır. 17. Yavrucuğum, namazını özenle kıl, iyi olanı emret, kötü olana karşı koy, basma gelene sabret. İşte bunlar, kararlılık gerektiren işlerdendir. 18. Gurura kapılarak insanlara burun kıvırma, ortalıkta çalım satarak yürüme; unutma ki Allah gurura kapılıp kendini beğenen hiçbir kimseyi sevmez. 19. Yürüyüşünde ölçülü ol, sesini yükseltme; çünkü seslerin en çirkini eşek sesidir." [15]

20. Allah'ın, göklerde ve yerde bulunan şeyleri hizmetinize verdiğini, nimetlerini gizli ve açık olarak Önünüze bolca serdiğini görmez misiniz? İnsanlardan öyleleri vardır kî bilgisizce, bir rehber ve aydınlatıcı bir kitap obuadan Allah hakkında tartışmaya kalkışırlar. 21. Onlara, "Allah'ın indirdiğine uyun" denildiğinde, "Hayır, biz atalarımızdan gördüğümüze uyarız" dediler. Peki ama ya şeytan onları alevli ateşin azabına çağırıyorsa! 22. Her kim kendini iyiliğe adayarak özünü Allah'a teslim ederse sağlam kulpa yapışmış demektir. İşlerin sonu Allah'a varır. 23. Kim de inkâr ederse artık onun inkârı seni üzmesin: çünkü onların dönüp varacakları yer yalnız bizim huzurumuzdur; yaptıklarının sonucunu kendilerine bildireceğiz; Allah kalplerin derin-liklerindekini dahi çok iyi bilmektedir. 24. Onlara kısa bir süre hayatın nimetlerini tattım-, sonra da onları çok ağır bir azaba katlanmaya mecbur bırakırız. 25. Onlara, "Gökleri ve yeri kim yarattı?" diye soracak olsan, mutlaka "Allah" diyeceklerdir. De ki: "Bütün övgüler Allah'a mahsustur"; ama onların çoğu bilmez. 26. Göklerde ve yerde olan her şey yalnız Allah'ındır; kuşkusuz sadece Allah'tır zengin olan ve her türlü övgüye lâyık olan. 27. Eğer yeryüzündeki bütün ağaçlar kalem, ardından ona yedisi daha eklenmek üzere deniz de mürekkep olsaydı yine de Allah'ın sözleri tükenmezdi; Allah azizdir, hakimdir. 28. Sizin yaratılmanız da yeniden diriltilmeniz de sadece bir tek kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir; Allah her şeyi işitir, her şeyi görür. 29. Allah'ın geceyi gündüze kattığım, gündüzü de geceye kattığını; her biri belirli bir süreye kadar hareketini sürdürmek üzere güneşi ve ayı (buyruğuna) boyun eğdirdiğini ve Allah'ın yapıp ettiklerinizden kesin olarak haberdar olduğunu bilmez misin? 30. Bu böyledir, zira Allah hakikatin kendisidir; O'nun dışında taptıkları şeyler ise asılsızdır ve Allah, yalnızca O, çok yücedir, çok büyüktür. 31. Görmez misin, varlığının kanıtlarından bir kısmını size göstersin diye denizde gemiler Allah'ın lütfuyla nasıl yüzüp gidiyor! Bunda çok sabreden, çok şükreden herkes için açık işaretler vardır. 32. Dalgalar onları yoğun gölgeler gibi kapladığında dini Allah'a özgü kılarak O'na yaka-rırlar; Allah kendilerini sağ salim karaya çıkardığında ise içlerinden bir kısmı orta yolu tutar. Hıyanete gömülmüş nankörler topluluğundan başkası âyetlerimizi inkâr etmez. 33. Ey insanlar! Rabbinize saygısızlıktan sakının; hiçbir babamn evlâdından fayda göremeyeceği, evlâdın da babasından hiçbir yarar sağlayamayacağı bir günden korkun. Allah'ın vaadi gerçektir. Sakın dünya hayatı sizi aldatmasın; o, yoldan çıkarıcı (şeytan) da Allah hakkında sizi ayartmasın. 34. Kıyamet saati hakkındaki bilgi yalnız Allah'ın kalındadır; O, yağmuru yağdırmakta; rahimlerdekini bilmektedir. Hiç kimse yarın ne elde edeceğim bilemez; hiç kimse nerede öleceğini bilemez; ama Allah her şeyi bilir, her şeyden haberdardır. [24]

http://errahman.de:8181/tefsir-kulliyati/031lokman/002.htm


Tefsirler:

https://kutuptakihalka.yetkin-forum.com/f14-tefsirler